Fietsleasing is vandaag een lang debat tussen werkgeversorganisaties en werknemersorganisaties. In het kort komt het neer op twee basisargumenten:
pro: werkgever: we willen een voordeel toekennen aan onze medewerkers zodat zij efficiënt, voordelig en gezond naar het werk kunnen verplaatsen. De gewonnen koopkracht komt de maatschappij ten goede.
anti: vakbonden: dit voordeel gaat ten nadele van de maatschappij aangezien er bespaard wordt op sociale lasten
Voor beide argumenten bestaan de nodige bewijsstukken.
pro: na diverse studies van Libra Vélo binnen verschillende sectoren, concluderen we dat een werknemer al snel enkele duizenden euros netto per jaar aan koopkracht kan winnen door de wagen te vervangen door een leasefiets.
anti: we berekenen inderdaad dat de sociale lasten van een werknemer afnemen bij een loonruil voor een leasefiets. De staat heeft dus minder inkomsten.
We vergeten echter wel een belangrijk aspect: de marginale externe kosten van de transportmodi. De overheid tracht via taksen en belastingen de impact van transport op de maatschappij te dekken. De inkomsten van de pijler wegentaksen, accijnzen op benzine ... moeten in theorie de kosten zoals infrastructuur, verkeerscontrole ... dekken. Helaas volstaat dit niet en mot er een bijpassing komen van inkomsten uit andere pijlers.
1. Zo berekende de Vlaamse Overheid dat een dieselwagen de maatschappij 11,89 euro per 100 km kost. Kosten die niet gedekt worden door lasten op het gebruik van de wagen. De fiets daarentegen had een positief effect: voor elke 100 km met de fiets, kon 43 euro bespaard worden in de kosten van de maatschappij. Dit dankzij verminderde nood aan infrastuctuur, controle en besparingen in de gezondheidssector. We moeten hier niet uitleggen in welke mate fietsen beter is voor het lichaam en geest dan in de wagen zitten.
2. De gemiddelde leasefiets kost de maatschappij € 264,64 aan gemiste inkomsten per jaar (berekend op een fiets, 2950 euro BTW inclusief, restwaarde 16%, basis diensten, basis loonpakket en patronale bijdragen van 27,53%.)
3. Een studie van Antwerp Management School en Jobat uit 2020 stelt dat de gemiddelde woon-werkafstand in Vlaanderen 22,9 kilometer is. Laten we veilig stellen dat dit in het Zuidelijk deel van België minstens evenveel is. 6 op 10 gebruikt de wagen voor woon-werkverkeer.
1+2+3 = De 100% pendelaar met de wagen kost de samenleving jaarlijks 1.414 euro. De 100% fietser (leasing via loonruil) brengt de samenleving 4.852 euro op. Het verschil 100% wagen of fiets voor 1 pendelaar kost de samenleving dus 6.266 euro op jaarbasis.
Daarenboven zijn er dus 2.973.600 van de 4.956.000 actieve Belgen die de wagen nemen. Wanneer die groep gemiddeld slechts 10% van de tijd de fiets zou nemen, slechts 10%, dan zorgen zij dus voor ruim 1.5 miljard euro aan besparingen voor onze maatschappij.
Conclusie: de retoriek van de bescherming van de maatschappelijke werking gaat helemaal niet op in het debat. In tegendeel. Als morgen iedereen de fiets neemt, worden we enkel welvarender als groep
.